Omni Calculator logo

Kalkulator wskaźnika Shannona-Wienera

Created by Rita Rain
Reviewed by Dominik Czernia, PhD and Jack Bowater
Translated by Dawid Siuda and Wojciech Sas, PhD
Last updated: Oct 30, 2024


Kalkulator wskaźnika Shannona-Wienera to narzędzie, które pomoże ci oszacować różnorodność gatunków w obrębie danej populacji. Znajomość wskaźnika Shannona-Wienera może dostarczyć ekologom przydatnych informacji na temat fauny w badanym regionie.

Czytaj dalej, aby dowiedzieć się, czym jest wskaźnik Shannona‑Wienera, jakie informacje przekazuje i jak korzystać ze wzoru na wskaźnik Shannona‑Wienera.

Czym jest wskaźnik Shannona‑Wienera?

Wskaźnik Shannona-Wienera (znany również jako wskaźnik różnorodności Shannona) jest popularną miarą stosowaną w ekologii. Opiera się na wzorze Claude'a Shannona na entropię i szacuje różnorodność gatunkową. Indeks uwzględnia liczbę gatunków żyjących w siedlisku (bogactwo) i ich względną liczebność (parzystość).

Jak korzystać z kalkulatora wskaźnika Shannona-Wienera?

Aby uzyskać wskaźnik różnorodności Shannona-Wienera dla zestawu danych, wprowadź liczbę osobników każdego gatunku do kalkulatora. Możesz wprowadzić nawet 40 wartości na raz.

Na dole zobaczysz wyniki — wskaźnik Shannona-Wienera, parzystość, bogactwo, całkowitą liczbę osobników i średnią wielkość populacji. Domyślne wyniki są zaokrąglane do trzech cyfr znaczących. Możesz zmienić zaokrąglenie w trybie zaawansowanym (ang. Advanced mode) kalkulatora wskaźnika Shannona-Wienera.

Kolejną rzeczą, którą możesz ustawić w trybie zaawansowanym jest podstawa logarytmu używana we wzorze na wskaźnik Shannona‑Wienera. Domyślnie kalkulator używa logarytmu naturalnego 🇺🇸.

Wzór na wskaźnik Shannona‑Wienera

Jak wygląda matematyka stojąca za wskaźnikiem Shannona-Wienera? Spójrzmy na równanie:

H=[(pi)log(pi)]H = -\sum[(p_\mathrm{i})⋅\mathrm{log}(p_\mathrm{i})]

gdzie:

  • HH — wskaźnik Shannona-Wienera;
  • pip_\mathrm{i} — udział osobników i-tego gatunku w całej populacji;
  • — symbol sumy; oraz
  • log\mathrm{log} — zwykle logarytm naturalny, ale podstawa logarytmu jest dowolna (używane są również logarytmy o podstawie 10 i 2).
pi=nNp_\mathrm{i}=\frac{n}{N}
  • nn — osobniki danego typu/gatunku; oraz
  • NN — całkowita liczba osobników w populacji.

Jak obliczyć wskaźnik Shannona‑Wienera?

Użyj wzoru na wskaźnik Shannona-Wienera:

H=[(pi)ln(pi)]H = -\sum[(p_\mathrm{i})⋅\mathrm{ln}(p_\mathrm{i})]
  1. Oblicz proporcję (pi) każdego gatunku — podziel liczbę osobników danego gatunku przez całkowitą liczbę osobników w populacji.

  2. Dla każdego gatunku pomnóż powyższy wynik przez logarytm proporcji.

  3. Zsumuj wszystkie liczby z kroku 2.

  4. Pomnóż sumę przez -1.

Przykład obliczania wskaźnika Shannona-Wienera

Wyobraź sobie, że musimy ocenić różnorodność gatunkową w części lasu deszczowego. Wiemy, że w interesującym nas regionie żyje 5 ar żółtoskrzydłych, 12 motyli Morpho, 2 kapibary, 5 leniwców i 1 jaguar.

Gatunek

Liczba osobników (n)

Proporcja pi=n/N

ln(pi)

Pi⋅ln(pi)

Ara

5

0,2

-1,609

-0,322

Motyl Morpho

12

0,48

-0,734

-0,352

Kapibara

2

0,08

-2,526

-0,202

Leniwiec

5

0,2

-1,609

-0,322

Jaguar

1

0,04

-3,219

-0,129

Aby obliczyć różnorodność, użyjemy wzoru na wskaźnik Shannona-Wienera:

H=[(pi)ln(pi)]H = -\sum[(p_\mathrm{i})⋅\mathrm{ln}(p_\mathrm{i})]
  1. Przede wszystkim potrzebujemy całkowitej liczby osobników w populacji:

    N = 5 + 12 + 2 + 5 + 1 = 25

  2. Dla każdego gatunku oblicz jego proporcję 🇺🇸 w całej społeczności (trzecia kolumna tabeli).

  3. Pomnóż ln(pi) przez pi i zaokrąglij odpowiedź do trzech miejsc po przecinku (czwarta kolumna).

  4. Zsumuj wszystkie wyniki z ostatniej kolumny zgodnie z równaniem. Ponieważ zamierzaliśmy pomnożyć je przez -1, możemy to zrobić od razu i zignorować wszystkie minusy:

    H = 0,322 + 0,352 + 0,202 + 0,322 + 0,129 = 1,327

  5. Oto nasz zaokrąglony wskaźnik różnorodności Shannona-Wienera: H ≈ 1,3.

Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o ekologii i statystyce, zapoznaj się z naszymi narzędziami:

Zakres wartości wskaźnika Shannona-Wienera

Minimalna wartość wskaźnika Shannona-Wienera wynosi 0. Taka liczba powiedziałaby nam, że nie ma różnorodności — tylko jeden gatunek występuje w tym siedlisku.

Nie ma górnego limitu wskaźnika. Maksymalna wartość występuje, gdy wszystkie gatunki mają taką samą liczbę osobników. Jest ona równa log(k), gdzie k jest liczbą gatunków.

Używając logarytmu naturalnego, możemy zilustrować potencjalne wartości wskaźnika: dla 100 gatunków maksymalna możliwa wartość wynosiłaby 4,605, dla 1000 gatunków: 6,908, dla 10 000 gatunków: 9,21, dla 1 000 000 gatunków: 13,816. Dla wszystkich eukariotycznych gatunków odkrytych na Ziemi, maksymalna możliwa wartość byłaby równa ln(8 700 000) = 15,98.

W rzeczywistych danych ekologicznych zakres wartości wskaźnika Shannona-Wienera zwykle wynosi od 1,5 do 3,5.

FAQ

O czym informuje wskaźnik Shannona‑Wienera?

Wskaźnik Shannona-Wienera ilustruje, jak różnorodne są zwierzęta w danej populacji. Rośnie on wraz z liczbą gatunków i równomiernością ich liczebności.

Jak interpretować wskaźnik Shannona‑Wienera?

Im wyższy wskaźnik, tym większa różnorodność gatunków w siedlisku. Jeśli indeks jest równy 0, w zbiorowisku występuje tylko jeden gatunek.

Interpretacja wyniku może być łatwiejsza, jeśli obliczysz parzystość: E = H / ln(k), gdzie k to liczba gatunków. Parzystość daje wartość od 0 do 1 (więc możesz myśleć o niej jako o wartości procentowej). Pamiętaj: różnorodność siedliska wzrasta, gdy jego parzystość zbliża się do 1.

Czy wskaźnik Shannona-Wienera może przekraczać 1?

Tak, wskaźnik Shannona-Wienera może wynosić więcej niż 1. Na przykład, wskaźnik dla populacji składającej się z 6 gatunków po 100 osobników każdy wynosi około 1,79. Wskaźnik nie powinien być mylony z parzystością, inną powszechnie stosowaną miarą w ekologii, która przyjmuje wartości od 0 do 1.

Rita Rain
Enter up to 40 numbers (new rows will appear):
Population 1
Population 2
Population 3
Check out 32 similar ecology calculators
Bag footprintBooks vs e-booksCarrying capacity… 29 more
People also viewed…

COVID-19 waste

Estimate your COVID-related plastic pollution and check what you can do to minimize it with this COVID environmental cost calculator.

Ideal egg boiling

Quantum physicist's take on boiling the perfect egg. Includes times for quarter and half-boiled eggs.

Olympic Games sustainability

Use the Olympic Games sustainability calculator to find out how sustainable the Olympic Games are ecologically, socially, and economically.

Social Media Time Alternatives

Check what you could have accomplished if you get out of your social media bubble.