Omni Calculator logo
Ostatnia aktualizacja:

Kalkulator ciśnienia pary wodnej

Nowy

Spis treści

Co to jest ciśnienie pary? Definicja prężności paryCzynniki wpływające na ciśnienie paryWzory na ciśnienie paryCiśnienie pary wodnejJak korzystać z kalkulatora ciśnienia pary wodnej?FAQs

Omni kalkulator ciśnienia pary wodnej to poręczne narzędzie, które może pomóc w określeniu ciśnienia (prężności) pary wody i lodu. Po prostu wpisz temperaturę, a ciśnienie pojawi się w mgnieniu oka — nie wahaj się. Sprawdź jakie to proste!

Jeśli nie masz pewności, czym jest ciśnienie pary, czytaj dalej. W naszym artykule znajdziesz definicję, pięć różnych wzorów na prężność pary i szczegóły dotyczące najczęściej używanego z nich — równania Antoine'a.

Co to jest ciśnienie pary? Definicja prężności pary

Ciśnienie pary; granica między gazem a cieczą.

Prężność pary to ciśnienie wywierane przez parę, która znajduje się w równowadze termodynamicznej z fazą skondensowaną (stałą lub ciekłą) w układzie zamkniętym w danej temperaturze. Równowaga — innymi słowy, stan ustalony — między parowaniem a kondensacją występuje, gdy:

szybkość parowania cieczy = szybkość skraplania gazu

Prężność pary jest jedną z charakterystyk cieczy: jest miarą tendencji materiału do przechodzenia w stan gazowy/parowy. Ciśnienie pary cieczy można zmierzyć na wiele sposobów, np. za pomocą manometru podłączonego do kolby zawierającej mierzoną ciecz.

Czynniki wpływające na ciśnienie pary

Na ciśnienie pary wpływają dwa czynniki:

  • Temperatura

    Im wyższa jest temperatura, tym więcej cząsteczek ma wystarczającą energię do „ucieczki” z cieczy lub ciała stałego, co prowadzi do wyższych wartości prężności pary.

    temperatura cieczy wzrasta (TT\uparrow) → energia kinetyczna cząsteczek wzrasta (EkE_{\mathrm{k}}\uparrow) → liczba cząsteczek przechodzących w stan gazowy wzrasta → prężność pary wzrasta (PP\uparrow)

    W niższych temperaturach mniej cząsteczek ma wystarczającą energię.

  • Natura substancji (rodzaje cząsteczek)

    Ciśnienie pary będzie stosunkowo niskie dla substancji o silniejszych oddziaływaniach międzycząsteczkowych. Z drugiej strony, ciśnienie pary jest stosunkowo wysokie dla słabych względem siebie sił.

    Ważną rzeczą, o której należy wspomnieć, jest fakt, że powierzchnia cieczy/substancji stałej w kontakcie z gazem nie wpływa na prężność pary. Nie ma więc znaczenia, czy umieścimy naszą ciecz w szerokiej kolbie, czy w cienkim cylindrze miarowym — prężność pary pozostanie taka sama.

Wzory na ciśnienie pary

Istnieje wiele różnych wzorów, dzięki którym możesz obliczyć prężność pary wodnej. Najbardziej znane i najczęściej używane jest równanie Antoine'a, ale istnieją również inne metody (i działają one lepiej w specyficznych warunkach). W naszym kalkulatorze znajdziesz zaimplementowane:

1. Proste równanie:

Pproste=e20,3865132T+273,15P_{\mathrm{proste}} = \mathrm{e}^{20,386-\frac{5132}{T+273,15}}

gdzie ciśnienie pary wyrażone jest w mmHg\mathrm{mmHg}, a temperatura w kelwinach.

2. Wzór Antoine'a:

PAntoine=10ABC+TP_\mathrm{Antoine} = 10^{A-\frac{B}{C+T}}

Temperatura TT jest wyrażona w stopniach Celsjusza, a prężność pary PP jest wyrażona w mmHg\mathrm{mmHg}. Przejdź do następnego rozdziału, aby dowiedzieć się więcej o współczynnikach użytych w równaniu Antoine'a.

3. Równanie Magnusa, znane również jako wzór Augusta-Roche'a-Magnusa lub Magnusa-Tetensa:

PMagnus=0, ⁣61094 ⁣ ⁣e17,625TT+243,04P_{\mathrm{Magnus}}= 0,\!61094\!\cdot\!\mathrm{e}^{\frac{17,625 \cdot T}{T+ 243,04}}

gdzie TT jest wyrażone w °C\degree\mathrm{C}, a PP w kPa\mathrm{kPa}.

4. Wzór Tetensa:

PTetens=0, ⁣61078 ⁣ ⁣e17,27TT+237,3P_{\mathrm{Tetens}}= 0,\!61078 \!\cdot\!\mathrm{e}^{\frac{17,27 \cdot T}{T + 237,3}}

gdzie TT jest wyrażone w °C\degree\mathrm{C}, a PP w kPa\mathrm{kPa}.

5. Wzór Bucka, znany również jako równanie Arden Bucka:

PBuck= 0, ⁣61121e(18,678T234,5)T257,14+T\begin{split} P_{\mathrm{Buck}} =\ &0,\!61121\\&\cdot\mathrm{e}^{\left(18,678 - \frac{T}{234,5}\right)\cdot\frac{T}{257,14+T}} \end{split}

gdzie TT jest wyrażone w °C\degree\mathrm{C}, a PP w kPa\mathrm{kPa}.

Możesz także użyć innego równania, zwanego wzorem Goffa-Gratcha, ale ponieważ jest ono bardziej skomplikowane (i mniej więcej tak dokładne jak wzór Bucka), nie zaimplementowaliśmy go w naszym kalkulatorze ciśnienia pary wody. Poniższa tabela przedstawia porównanie dokładności różnych wzorów dla kilku temperatur z zakresu 0°C0\degree\mathrm{C}-100°C100\degree\mathrm{C} (32°F32\degree\mathrm{F}-212°F212\degree\mathrm{F}). Wartości referencyjne pochodzą z tabeli Lide'a zawierającej zakresy ciśnienia pary wody (wszystkie ciśnienia są podane w kPa\mathrm{kPa}).

T [°C]

T [F]

P (Tabela Lide'a)

P (Proste)

P (Antoine)

P (Magnus)

P (Tetens)

P (Buck)

0

32

0,6113

0,6593 (+7,85%)

0,6056 (-0,93%)

0,6109 (-0,06%)

0,6108 (-0.09%)

0,6112 (-0,01%)

20

68

2,3388

2,3755 (+1,57%)

2,3296 (-0,39%)

2,3334 (-0,23%)

2,3382 (+0,05%)

2,3383 (-0,02%)

35

95

5,6267

5,5696 (-1,01%)

5,6090 (-0,31%)

5,6176 (-0,16%)

5,6225 (+0,04%)

5,6268 (+0,00%)

50

122

12,344

12,065 (-2,26%)

12,306 (-0,31%)

12,361 (+0,13%)

12,336 (+0,08%)

12,349 (+0,04%)

75

167

38,563

37,738 (-2,14%)

38,463 (-0,26%)

39,000 (+1,13%)

38,646 (+0,40%)

38,595 (+0,08%)

100

212

101,32

101,31 (-0,01%)

101,34 (+0,02%)

104,077 (+2,72%)

102,21 (+1,10%)

101,31 (-0,01%)

Jak możesz zauważyć, równanie Antoine'a jest dość dokładne dla wyższych temperatur, ale dla niskich temperatur prężności są obliczane z dość dużym odchyleniem standardowym. Równanie Tetensa działa dobrze dla zakresu 0°C0\degree\mathrm{C}-50°C50\degree\mathrm{C}, ale wzór Bucka jest nawet lepszy dla każdej sprawdzanej wartości. Wartości zaczynają się znacznie różnić dla temperatur wyższych niż 100°C100\degree\mathrm{C}, a równanie Antoine'a jest w tym zakresie zwykle najdokładniejsze.

Równanie Antoine'a

Równanie Antoine'a wywodzi się ze wzoru Clausiusa-Clapeyrona (tego, którego używaliśmy w naszym kalkulatorze temperatury wrzenia 🇺🇸). Jest to półempiryczny wzór opisujący związek między prężnością pary a temperaturą. Działa dla wielu substancji, choć musisz znać poszczególne współczynniki. Zazwyczaj istnieją dwa zestawy parametrów używanych dla jednego składnika:

PAntoine=10ABC+TP_{\mathrm{Antoine}} = 10^{A-\frac{B}{C+T}}
  • Jeden do opisu krzywej prężności pary dla normalnej temperatury wrzenia. Dla wody jest to zakres 0°C0\degree\mathrm{C}-100°C100\degree\mathrm{C} lub 32°F32\degree\mathrm{F}-212°F212\degree\mathrm{F}.
A=8, ⁣07131B=1730, ⁣63C=233, ⁣426\qquad \begin{split} A& = 8,\!07131\\ B& =1730,\!63\\ C&=233,\!426 \end{split}

Tak więc równanie Antoine'a jest następujące:

PAntoine=108,071311730,63233,426+T\qquad P_{\mathrm{Antoine}} = 10^{8,07131-\frac{1730,63}{233,426+T}}
  • Drugi dla zakresu od normalnego punktu wrzenia do punktu krytycznego (100°C100\degree\mathrm{C}-374°C374\degree\mathrm{C} lub 212°F212\degree\mathrm{F}-705°F705\degree\mathrm{F} — dla wody)
A=8, ⁣14019B=1810, ⁣94C=244, ⁣485\qquad \begin{split} A& = 8,\!14019\\ B& =1810,\!94\\ C&=244,\!485 \end{split}

Formuła wygląda więc tak:

PAntoine=108,140191810,94244,485+T\qquad P_{\mathrm{Antoine}} = 10^{8,14019-\frac{1810,94}{244,485+T}}

Równanie Antoine'a jest czasami upraszczane (pomijając współczynnik C) lub rozszerzane o trzy dodatkowe wyrazy, co może zwiększyć elastyczność równania.

🙋 Zanim przejdziemy do następnego rozdziału, upewnij się, że wiesz jak przeliczać między różnymi jednostkami opisującymi ciśnienie: nasz przelicznik ciśnienia 🇺🇸 jest kompleksowym przewodnikiem dla tego zagadnienia. Możesz również wypróbować nasz przelicznik temperatury dla przećwiczenia mnemotechniki!

Ciśnienie pary wodnej

Prężność pary wodnej to ciśnienie, przy którym para wodna znajduje się w równowadze termodynamicznej z cieczą. Woda skropli się, jeśli podniesiemy ciśnienie i utrzymamy temperaturę.

Spójrz na poniższą poręczną tabelę ciśnienia pary wodnej, aby szybko znaleźć prężność dla różnych temperatur:

T [°C]

T [°F]

P [kPa]

P [torr]

P [atm]

0

32

0,6113

4,5851

0,0060

5

41

0,8726

6,5450

0,0086

10

50

1,2281

9,2115

0,0121

15

59

1,7056

12,7931

0,0168

20

68

2,3388

17,5424

0,0231

25

77

3,1690

23,7695

0,0313

30

86

4,2455

31,8439

0,0419

35

95

5,6267

42,2037

0,0555

40

104

7,3814

55,3651

0,0728

45

113

9,5898

71,9294

0,0946

50

122

12,3440

92,5876

0,1218

55

131

15,7520

118,1497

0,1555

60

140

19,9320

149,5023

0,1967

65

149

25,0220

187,6804

0,2469

70

158

31,1760

233,8392

0,3077

75

167

38,5630

289,2463

0,3806

80

176

47,3730

355,3267

0,4675

85

185

57,8150

433,6482

0,5706

90

194

70,1170

525,9208

0,6920

95

203

84,5290

634,0196

0,8342

100

212

101,3200

759,9625

1,0000

Dwa wzory mogą być stosowane dla ciśnienia pary wody nad lodem (a więc dla temperatur poniżej 0°C0\degree\mathrm{C}). Wpisz ujemne temperatury do kalkulatora, a ciśnienie pary zostanie określone zgodnie ze wzorami Bucka i Tetensa.

🙋 Aby sprawdzić bardziej ogólne narzędzie, odwiedź nasz kalkulator ciśnienia pary 🇺🇸!

Jak korzystać z kalkulatora ciśnienia pary wodnej?

Skoro już wiesz, czym jest prężność pary i znasz różne wzory na ciśnienie pary, najwyższy czas na wykorzystanie wiedzy w praktyce. Nasz kalkulator jest jednym z najłatwiejszych w użyciu, ponieważ musisz wprowadzić tylko jedną wartość, więc nie powinno być żadnych problemów z jego użyciem! Ale na wszelki wypadek zawarliśmy poniższy przykład, który rozwieje wszelkie wątpliwości:

  1. Wpisz temperaturę. Załóżmy, że chcemy obliczyć prężność pary wodnej w 30°C30\degree\mathrm{C}.

  2. I to już! Kalkulator prężności pary wody oblicza ciśnienie według pięciu wzorów. Najczęściej używanym jest równanie Antoine'a (4, ⁣232 kPa4,\!232\ \mathrm{kPa}), ale wzór Bucka (4, ⁣245 kPa4,\!245\ \mathrm{kPa}) jest zwykle najdokładniejszy dla zakresów temperatur, których zazwyczaj szukamy.

  3. Jeśli chcesz uzyskać wynik w innej jednostce ciśnienia, po prostu kliknij nazwę jednostki i wybierz tę, której potrzebujesz: Pa\mathrm{Pa}, hPa\mathrm{hPa}, torr\mathrm{torr}, mmHg\mathrm{mmHg} lub dowolną inną jednostkę.

FAQs

Co to jest ciśnienie pary?

Ciśnienie pary wody to punkt równowagi między liczbą cząsteczek wody poruszających się między fazą ciekłą i gazową w zamkniętym pojemniku. W tym punkcie jest tyle samo cząsteczek opuszczających fazę ciekłą i wchodzących do fazy gazowej, co cząsteczek opuszczających fazę gazową i wchodzących do fazy ciekłej.

Czy ciśnienie pary wzrasta wraz z temperaturą?

Tak, ciśnienie pary wzrasta wraz z temperaturą, ponieważ cząsteczki przybierają więcej energii, aby uciec z fazy ciekłej i przejść do fazy gazowej. Zauważ, że powyższe stwierdzenie jest poprawne tylko dla zamkniętych pojemników, ponieważ w przeciwnym razie cząsteczki w fazie gazowej ulotnią się.

Jak mogę obliczyć prężność pary wodnej w temperaturze 80°C?

Ciśnienie pary wodnej w temperaturze 80°C wyniesie 47,27 kPa (wzór Antoine'a) lub 46,19 kPa (wzór prosty).

Aby znaleźć ciśnienie pary wody:

  1. Użyj jednego z popularnych przybliżeń, np. wzoru Antoine'a:

    PAntoine = 10A-B/(C+T) = 108,14019-1810,94/(244,485+T)

  2. Wpisz T = 80°C w stopniach Celsjusza: 108,14019−1810,94/(244,485+80)

  3. Oblicz 101,6746 = 47,27 kPa.

  4. Porównaj z uproszczonym wzorem:

    Pprosty = e20,386-5132/(T+273,15) = e20,386-5132/(80+273,15) = 46,19 kPa

Czy ciśnienie pary wodnej może być równe zero?

Nie, ciśnienie pary nie może wynosić zero, gdy temperatura jest powyżej zera absolutnego. Warto jednak zauważyć, że wiele obiektów przebywało przez eony w próżni kosmicznej, której temperatura nie jest zerem absolutnym, ale nie wyparowały, ponieważ mają niezerowe ciśnienie pary (np. asteroidy).

Dlaczego ciśnienie pary wodnej jest tak ważne?

Ciśnienie pary wodnej jest kluczowe dla form życia na Ziemi, ponieważ jego wartość jest wystarczająco wysoka, aby umożliwić proces parowania, ale wystarczająco niska, aby umożliwić istnienie wody w stanie ciekłym i stałym.

Check out 11 similar chemical thermodynamics calculators 🌡️
Boiling pointBoiling point at altitudeBoiling point elevation...8 more