Omni Calculator logo

Kalkulator idealnej pizzy

Created by Dominik Czernia, PhD and Kacper Pawlik, MD
Reviewed by Bogna Szyk and Jack Bowater
Translated by Dawid Siuda
Based on research by
Varlamov A, Glatz A, Grasso S. The Physics of baking good Pizza; Physics Education, Vol 53, No. 6; September 2018
Last updated: Jan 18, 2024


Pizza jest jedną z najbardziej rozpoznawalnych włoskich potraw serwowanych na całym świecie. Ponieważ jest tak znana, grupa fizyków z USA i Włoch podjęła wyzwanie opisania procesu pieczenia idealnej pizzy za pomocą termodynamiki. I nawet im się udało! Co więcej, ich wyniki zostały potwierdzone przez rzymskich pizzaioli, którzy znają każdy sekret sztuki pieczenia pizzy. Przekształciliśmy to badanie w nasz kalkulator pieczenia pizzy, więc teraz możesz samodzielnie oszacować, jak długo powinieneś piec swoją pizzę. Przekonaj się na własnej skórze!

Fizyka stojąca za wypiekiem dobrej pizzy

Nie tak dawno temu stworzyliśmy kalkulator idealnych naleśników 🇺🇸, w którym opowiedzieliśmy wam, jak specjaliści wykorzystali naleśniki, aby lepiej zrozumieć choroby oczu. Teraz nadszedł czas, aby wraz z naukowcami, upiec idealną pizzę!

W 2018 roku grupa fizyków z National Research Council w Rzymie połączyła siły z Argonne National Laboratory na Northern Illinois University w USA, aby przeanalizować i porównać różne sposoby pieczenia pizzy w dwóch różnych piecach: drewnianych (ceglanych) i nowoczesnych metalowych (elektrycznych).

W ich ogólnodostępnym artykule można znaleźć dość skomplikowane równanie (na szczęście opiera się ono tylko na kilku podstawowych zasadach termodynamiki). Odkryli oni, że aby oszacować odpowiednią ilość czasu τ na podgrzanie pizzy o grubości d; musisz rozwiązać następujące równanie:

a₁ ⋅ τ + a₂ ⋅ √τ = a₃ ⋅ d,

gdzie:

  • a₁ — wymiana ciepła związana z promieniowaniem cieplnym;
  • a₂ — przewodzenie ciepła; oraz
  • a₃ — odnosi się do ilości ciepła potrzebnego do podniesienia temperatury ciasta i odparowania wody.

Dla tych, którzy nie są zaznajomieni z termodynamiką, istnieją trzy podstawowe sposoby przenoszenia ciepła w ciałach stałych: przewodzenie, promieniowanie i konwekcja. W tym przypadku fizycy zignorowali konwekcję, zakładając, że ma ona niewielki wpływ na czas pieczenia.

Możesz zadać sobie pytanie, czy ten wzór w ogóle działa? Właściwie to tak! A nawet zapewnia dokładne wyniki. Aby przetestować równanie, naukowcy skonsultowali się z prawdziwymi pizzaioli z Rzymu, ekspertami w pieczeniu pizzy. Wyjaśnili oni, że w optymalnej temperaturze 325-330 °C w piecu opalanym drewnem (617-626 °F), pizza powinna być gotowa w dwie minuty. A jeśli umierasz z głodu, możesz zwiększyć temperaturę do 390°C (734°F) i skrócić ten czas do półtorej minuty. Możesz to zweryfikować za pomocą naszego kalkulatora pizzy! Przyjmijmy, że tradycyjna rzymska pizza ma grubość około 0,5 cm (0,2 cala).

Oto przydatna wskazówka: dodaj trochę drożdży, aby ciasto na pizzę wyrosło, tak jak powinno! Dzięki temu ciasto będzie bardziej miękkie i elastyczne!

proces wymiany ciepła

Piece na drewno a piece elektryczne

W poprzedniej sekcji rozmawialiśmy głównie o piecach opalanych drewnem. Ale co z nowoczesnymi piecami elektrycznymi? Czy możesz użyć kalkulatora pieczenia pizzy również w tym przypadku? Ponieważ zastosowanie mają te same zasady fizyczne, odpowiedź brzmi tak, ale powinieneś pamiętać o jednej głównej różnicy. W piecach elektrycznych powierzchnia do pieczenia wykonana jest ze stali, która ma znacznie wyższą przewodność cieplną niż cegła ogniotrwała. Z tego powodu spód pizzy nagrzewa się znacznie szybciej, zwiększając ryzyko jej przypalenia. Zwróć na to uwagę, aby uniknąć zwęglenia spodu placka.

Jednak nadal możesz piec pizzę jak prawdziwy pizzaiolo w piekarniku elektrycznym! Te proste sztuczki mogą załatwić sprawę:

  1. Temperatura warstwy granicznej pomiędzy pizzą a powierzchnią pieczenia powinna wynosić około 210 °C (410 °F). Aby to osiągnąć w metalowym piekarniku, powinieneś ustawić temperaturę na około 230 °C (446 °F).

  2. Aby zasymulować klasyczny piec ceglany w domu, możesz włożyć specjalny kamień ceramiczny do nowoczesnego piekarnika (patrz zdjęcie poniżej).

  3. Użyj termoobiegu, jeśli twój piekarnik go posiada. Piekarnik z termoobiegiem posiada wentylator, który pomaga nadmuchać gorące powietrze na górną powierzchnię pizzy, równomiernie przypiekając dodatki.

  4. Jeśli pizza zawiera wiele dodatków bogatych w wodę (np. warzywa), najpierw upiecz ją normalnie w piekarniku. Następnie, gdy spód będzie gotowy, podnieś go szpatułką i przytrzymaj przez kolejne 30 sekund, aby zapobiec przypaleniu spodu i uzyskać dobrze upieczone dodatki.

Jeśli nie masz wystarczająco dużo cierpliwości w kuchni, rozważ zamówienie kilku pizz. Ile ich będzie? Pozwól, aby nasz kalkulator pizzy na imprezę 🇺🇸 ci pomógł! Ale zanim zadzwonisz do restauracji, pamiętaj, aby sprawdzić, który rozmiar pizzy 🇺🇸 jest najbardziej opłacalny.

kamień do pieczenia pizzy

Kiedy odwiedzić pizzerię?

Czy istnieje najlepszy czas na wizytę w pizzerii? Właściwie to tak. Za chwilę poznasz sekret prawdziwych pizzaioli. Musisz sprawdzić harmonogram pracy swojej ulubionej pizzerii i zobaczyć, kiedy jest największy tłum biesiadujących ludzi. Powodem jest wydajność pieca do pizzy; ma on ograniczoną pojemność, więc w jednym czasie może być pieczona tylko określona liczba pizz. Powinieneś piec pizzę rzymską przez około dwie minuty w temperaturze 617-626 ℉. Tak więc, jeśli piec może pomieścić tylko dwie pizze, pizzaioli będzie w stanie przygotować najwyżej dziesięć pizz w ciągu 10 minut.

Gdy do obsłużenia jest wiele osób, takie tempo może okazać się niewystarczające. W obliczu takich warunków, niektórzy pizzaiolo stosują prostą sztuczkę, aby zwiększyć szybkość produkcji. Podkręcają temperaturę pieca. W ten sposób pieczenie pizzy zajmuje mniej czasu. Niestety, ma to pewne wady: skórka i spód mogą być nieco przesuszone (czarne), a sos niedopieczony.

Podsumowując, powinieneś odwiedzać pizzerie w terminie innym niż godziny szczytu. Dzięki temu będziesz mieć pewność, że otrzymasz idealnie upieczoną pizzę. I nie zapomnij zostawić napiwku, jeśli pizza ci smakowała! Nasz kalkulator napiwków 🇺🇸 może być tutaj bardzo pomocny, aby podzielić rachunek po równo, jeśli nie jesteś sam.

Historia przed wymyśleniem pizzy

Pizza ma bardzo długą i bogatą historię. Ze względu na to, jak powszechna i popularna jest na całym świecie, jej pochodzenie pozostaje okryte tajemnicami i legendami.

Pierwszym jedzeniem, które w pewnym stopniu przypominało pizzę, był prosty płaski chleb z gruboziarnistej mąki. Nasi przodkowie piekli go na kamieniu rozgrzanym ogniem w epoce neolitu, ostatnim okresie epoki kamienia łupanego.

Dalszy rozwój prekursora pizzy miał miejsce w rejonie Morza Śródziemnego. W niektórych tekstach z VI wieku p.n.e. wspomina się, że żołnierze perskiego króla Dariusza I Wielkiego upiekli płaskie chleby z serem i daktylami na swoich tarczach bojowych. Starożytni Grecy rozpowszechnili to danie, płaski chleb zwany Plakuntos, na całym Morzu Śródziemnym, w tym w Neapolu. Plakuntos był pokryty typowymi elementami kuchni greckiej: oliwą, czosnkiem, cebulą, ziołami, mięsem mielonym i małymi rybami.

Gdy Neapol zmienił właściciela i stał się miastem rzymskim, Plakuntos zmieniło nazwę. Rzymianie nazwali ją Placenta (w wolnym tłumaczeniu — płaskie ciasto). Wergiliusz, słynny starożytny rzymski poeta, napisał w swojej Eneidzie:

Ich domowy posiłek został wysłany, głodna banda wtargnęła do ich okopów, a wkrótce pożerała swe placki z mąki. Ascanius to obserwował i uśmiechając się powiedział: „Zobacz, pożeramy talerze, na których się żywiliśmy”

Po raz pierwszy słowo pizza pojawiło się w formie pisemnej w dokumencie z 997 roku naszej ery. Był to list do biskupa Neapolu z listą datków, które miały być regularnie dostarczane do rezydencji biskupa. Wśród nich było 12 pizz. Biskup chciał otrzymywać je w każde Boże Narodzenie i Niedzielę Wielkanocną. Bez wątpienia wiedział, jak należy świętować 😉.

Wynalezienie pizzy

Pizza, jaką znamy dzisiaj, pojawiła się na ulicach Neapolu w XVIII wieku. Początkowo była podstawowym pożywieniem biedoty miejskiej w czasach, gdy liczba mieszkańców Neapolu gwałtownie rosła. Każdy miał nadzieję na lepsze życie w mieście ze stałą dostawą towarów z handlu zagranicznego. Niestety, tylko nielicznym się to udawało. Reszta dołączyła do rosnącej liczby żebraków, czyli lazzaronis, nazwanych tak, ponieważ ich wygląd przypominał samego Łazarza.

Nie mając zbyt wiele pieniędzy ani miejsca, w którym mogliby dobrze zjeść, nieustannie szukali innego zajęcia. Pizza była dla nich idealnym jedzeniem. Była tania i łatwa do zjedzenia. Mężczyzna mógł kupić kawałek od pizzaiolo (ulicznego producenta pizzy) i kontynuować marsz przez miasto podczas jedzenia.

W tamtym okresie dodatki do pizzy obejmowały: czosnek, smalec, sól, bazylię, caciocavallo (ser z końskiego mleka), cecenielli (małe ryby, np. sardynki) i pomidory.

Zaskakujący przypadek wyjątkowo morderczych pomidorów

Może cię to zaskoczyć, ale pomidory nie były głównym składnikiem kuchni europejskiej przez bardzo długi czas. Po raz pierwszy zostały przywiezione do Europy z Ameryki po wymianie kolumbijskiej. Na początku były traktowane jako kwiaty ozdobne. Bogaci ludzie bali się je jeść, ponieważ krążyła plotka, że są trujące.

Najbardziej prawdopodobnym wytłumaczeniem tego faktu są używane przez szlachtę talerze, które zawierały duże ilości ołowiu. Kwaśny sok z pomidorów mógł rozpuścić ołów w talerzu, co oznaczało, że ołów dostałby się do jedzenia i odurzyłby osobę jedzącą. Biedni, którzy jedli z garnków wykonanych z drewna, nie mieli takich problemów. Chętnie jedli pomidory ze względu na niską cenę i brak innych produktów.

Pizza przejmuje cały świat

W wyniku cech pierwszych „miłośników pizzy” i jej „zabójczego” sosu pomidorowego pizza nie była uważana za prawdziwe jedzenie przez wyższe klasy lub kucharzy. Nie wspomniano o niej nawet w pierwszych włoskich książkach kucharskich! Wszystko zmieniło się w roku 1889. Krótko po zjednoczeniu Włoch, król Umberto I i królowa Margherita przybyli do Neapolu z chęcią spróbowania lokalnych przysmaków. Pizzaiolo o imieniu Raffaele Esposito przygotował dla nich 3 rodzaje pizzy: jedną z caciocavallo, smalcem i bazylią, drugą z cecenielli, a ostatnią z mozzarellą, pomidorami i bazylią.

Pewnie już się domyślasz, która wersja najbardziej spodobała się gościom😉. Królowa Margherita zakochała się w trzecim stylu pizzy, który został nazwany jej imieniem, jak wiemy, nazwa pozostała do dziś. To wydarzenie wywróciło postrzeganie pizzy do góry nogami. Pokazało szlachcie, że pizza jest czymś, co nawet rodzina królewska może postawić na swym stole. Co więcej, pizza stała się symbolem włoskiej kuchni na równi z takimi daniami jak makaron czy polenta.

Na przełomie wieków Włosi rozpoczęli masową migrację do USA, a wraz z nimi również i pizza. W 1905 roku Gennaro Lombardi otworzył pierwszą amerykańską pizzerię, która znajduje się na Manhattanie w Nowym Jorku i działa do dziś! Restauracja zmieniła swoją lokalizację, ale wciąż używa tego samego pieca, co w 1905 r. Pizza rozprzestrzeniła się w całych Stanach Zjednoczonych i stale zyskiwała na popularności.

Jednak prawdziwy boom nastąpił wkrótce po zakończeniu II wojny światowej. Żołnierze powracający do domu, którzy zasmakowali pizzy podczas swoich kampanii w Europie, chcieli, aby ich nowe ulubione danie było dostępne także i w ich ojczyźnie. Na szczęście jeden z nich, Ira Nevin, wpadł na pomysł stworzenia gazowego pieca do pizzy. Obniżyło to koszty produkcji i trudność przygotowania, czyniąc pizzę jeszcze bardziej dostępną.

Ostatnim krokiem, który nadał pizzy tytuł najbardziej kultowego jedzenia na świecie, było otwarcie sieci pizzerii. Pizza Hut, Little Caesar's i Domino's powstały pod koniec lat 50-tych. Papa John's dołączyła do tej grupy w 1989 roku.

FAQ

Jak zrobić ciasto na pizzę bez drożdży i proszku do pieczenia?

Możesz użyć prostego dwuskładnikowego przepisu, aby zrobić ciasto na pizzę bez drożdży i proszku do pieczenia. Ciasto na pizzę można przygotować z mąki samorosnącej i jogurtu greckiego. Aby przygotować ciasto, musisz:

  1. Wymieszać równe ilości mąki i jogurtu;
  2. Ugnieść ciasto aż stanie się gładkie; oraz
  3. Rozwałkować, dodać składniki i po prostu upiec pizze!

Czy mogę upiec pizzę na blasze do pieczenia?

Tak, możesz upiec pizzę na blasze do pieczenia. Po prostu rozciągnij lub rozwałkuj ciasto na pizzę na blasze, dodaj składniki i piecz w rozgrzanym piekarniku zgodnie z instrukcjami podanymi w przepisie.

Ile kalorii zawiera kawałek pizzy?

Liczba kalorii w kawałku pizzy różni się znacznie w zależności od rozmiaru, dodatków, wielkości skórki i rodzaju pizzy. Średnio, zwykły kawałek pizzy z serem zawiera około 250-300 kalorii, ale może być ich znacznie więcej. Sprawdź opakowanie lub menu restauracji, aby uzyskać szczegółowe informacje na temat danej pizzy.

Jak odgrzać pizzę?

Aby odgrzać pizzę, możesz użyć piekarnika, kuchenki mikrofalowej lub patelni:

  • Piekarnik — Rozgrzej piekarnik do 175°C (350°F), umieść pizzę na blasze i piecz przez około 5-10 minut;
  • Mikrofalówka — podgrzewaj na talerzu nadającym się do mikrofalówki przez 20-30 sekund na kawałek;
  • Patelnia — Podgrzewaj na małym ogniu pod przykryciem.

Spróbuj skropić pizzę wodą przed ponownym podgrzaniem. Zapobiegnie to wysychaniu ciasta.

Dominik Czernia, PhD and Kacper Pawlik, MD
Oven
Baking surface
Metal (steel)
Temperature
°F
Dough
Pizza thickness
in
Dough's origin
Room temperature
... or enter temperature
°F
Baking
Heating time
min
sec
According to the pizzaiolos from Rome, the optimal temperature for Roman pizza is 330 °C (626 °F) when baked in a brick oven. For electric ovens with steel surface it should be about 230 °C (446 °F).
The calculator provides viable results for the typical Margarita pizza with tomatoes and mozzarella. In other cases, the more water-rich the toppings, the longer the baking time. Check also our baking tips for the perfect pizza listed in the article.
Remember, your results may vary. The baking time depends on several factors, like the amount of water in the dough and the toppings. We assumed average values, but you and your pizza are anything but average, my dear 😉
You can always change the parameters of oven, dough and toppings in the advanced mode manually.
Check out 3 similar pizza calculators 🍕
Pizza comparisonPizza partyPizza size
People also viewed…

Ham cooking time

Use this ham cooking time calculator to make sure your ham turns out perfect!

Humans vs vampires

Vampire apocalypse calculator shows what would happen if vampires were among us using the predator - prey model.

Ideal egg boiling

Quantum physicist's take on boiling the perfect egg. Includes times for quarter and half-boiled eggs.

Turkey size

The turkey size calculator computes the weight of a turkey needed for your Thanksgiving feast.