Omni Calculator logo

Kalkulator rozcieńczeń

Created by Joanna Michałowska, PhD candidate
Reviewed by Dominik Czernia, PhD and Jack Bowater
Translated by Joanna Śmietańska, PhD and Aleksandra Zając, MD
Last updated: Jan 18, 2024


Kalkulator współczynnika rozcieńczenia podaje ilość substancji rozpuszczonej i rozpuszczalnika potrzebnych do uzyskania pożądanego współczynnika rozcieńczenia. Nasze narzędzie ma wbudowany przelicznik objętości, więc będziesz mógł/mogła wykonywać obliczenia przy użyciu dowolnych jednostek! Zapoznaj się z poniższym artykułem, aby odpowiedzieć na pytanie „Jak obliczyć współczynnik rozcieńczenia?” i sprawdź naszą tabelę współczynnika rozcieńczenia z przykładami.

Wypróbuj także inne narzędzia, które mogą okazać się przydatne:

Czym jest współczynnik rozcieńczenia?

Współczynnik rozcieńczenia to stosunek substancji rozpuszczonej (substancji, która ma zostać rozcieńczona) do rozpuszczalnika (np. wody). Rozcieńczona ciecz musi być dokładnie wymieszana, aby osiągnąć prawdziwe rozcieńczenie.

Jeśli mamy do czynienia z rozcieńczeniem 1:3, czyli stosunkiem rozcieńczenia 1:3, oznacza to, że dodajemy 1 jednostkę objętości substancji rozpuszczonej (np. koncentratu) do 3 jednostek objętości rozpuszczalnika (np. wody), co da w sumie 4 jednostki objętości.

Dlaczego jest to przydatne? Być może już używasz współczynnika rozcieńczenia w swoim codziennym życiu, nie wiedząc o tym! Może on pomóc w przygotowaniu idealnej solanki do domowych przetworów lub określić ilość skoncentrowanego środka czyszczącego, którego potrzebujesz, jeśli chcesz ponownie użyć butelki (a tym samym zużywać mniej plastiku).

Jak obliczyć współczynnik rozcieńczenia?

Zobaczmy, jakie działania i podstawy naukowe stoją za obliczaniem współczynnika rozcieńczenia.

  • Możemy przedstawić stosunek rozcieńczenia w następujący sposób:

    stosunek ilości rozpuszczalnika : stosunek ilości substancji rozpuszczonej

    Na przykład:

    5:1

  • Obliczenia dla substancji rozpuszczonej wyglądają następująco:

    objętość bezwzględna = objętość końcowa / (stosunek rozpuszczalnika + stosunek substancji rozpuszczonej)

    Na przykład:

    objętość bezwzględna = objętość końcowa / (5 + 1)

  • Obliczenia dla rozpuszczalnika możemy wyrazić następująco:

    objętość rozpuszczalnika = objętość substancji rozpuszczonej ⋅ stosunek rozpuszczalnika.

    Na przykład:

    objętość rozpuszczalnika = objętość substancji rozpuszczonej ⋅ 5

Jak zapewne zauważyłeś, w tych obliczeniach występuje 5 różnych zmiennych:

  • Stosunek substancji rozpuszczonej — który w naszym kalkulatorze rozcieńczeń jest zawsze równy 1;
  • Stosunek rozpuszczalnika — który może być dowolną liczbą większą niż 0;
  • Objętość końcowa — jest to pożądana ilość rozcieńczonej cieczy, którą chcesz uzyskać;
  • Objętość substancji rozpuszczonej — ilość użytej substancji rozpuszczonej; oraz
  • Objętość rozpuszczalnika — ilość użytego rozpuszczalnika.

Stosunek substancji rozpuszczonej jest stały, więc mamy cztery niewiadome. Wystarczy znać dwie z nich, aby wykonać obliczenia za pomocą naszego kalkulatora współczynnika rozcieńczenia.

Kalkulator współczynnika rozcieńczenia — praktyczny przykład użycia

Znasz już wszystkie obliczenia, więc użyjmy praktycznego przykładu, aby pokazać, jak działa Omni kalkulator rozcieńczeń.

  1. Załóżmy, że masz pojemnik o pojemności 1 litra. Chcesz zmieszać koncentrat środka czyszczącego z wodą. Zgodnie z etykietą, stosunek wody do koncentratu powinien wynosić 3:1 (czyli 3 części wody, 1 część koncentratu).

  2. Oblicz objętość koncentratu (objętość substancji rozpuszczonej).

    objętość całkowita = objętość końcowa / (stosunek rozpuszczalnika + stosunek substancji rozpuszczonej)

    objętość bezwzględna = 1 litr / (3 + 1)

    objętość bezwzględna = 1 litr / 4

    objętość bezwzględna = 0,25 litra

  3. Teraz możemy obliczyć objętość wody (objętość rozpuszczalnika).

    objętość rozpuszczalnika = objętość substancji rozpuszczonej ⋅ stosunek rozpuszczalnika

    objętość rozpuszczalnika = 0,25 ⋅ 3

    objętość rozpuszczalnika = 0,75 litra

  4. To wszystko! Teraz już wiesz, że jeśli pożądany stosunek rozcieńczenia wynosi 1:3, a twój pojemnik ma 1 litr, musisz użyć 0,25 litra koncentratu i 0,75 litra wody.

Sprawdź naszą tabelę proporcji rozcieńczania poniżej, aby zobaczyć inne przykłady!

Tabela rozcieńczeń

Przykładowe wartości potrzebnej ilości substancji rozpuszczonej, jeśli znasz współczynnik rozcieńczenia i objętość końcową, znajdziesz w poniższej tabeli rozcieńczeń. Załóżmy, że potrzebna objętość końcowa to 1 litr, czyli 1000 ml. Jakiego stężenia potrzebujesz do rozcieńczenia?

Współczynnik rozcieńczenia

Objętość koncentratu

1:1

500 ml

1:2

333 ml

1:3

250 ml

1:5

167 ml

1:10

91 ml

Czy tabela współczynnika rozcieńczenia jest przydatna? Nasz kalkulator pozwala na jeszcze więcej!

FAQ

Jaki jest wzór na objętość substancji rozpuszczonej?

Wzór na objętość substancji rozpuszczonej to:

objętość bezwzględna = objętość końcowa / (stosunek rozpuszczalnika + stosunek substancji rozpuszczonej),

gdzie:

  • objętość końcowa - całkowita objętość roztworu, który chcesz przygotować;
  • stosunek rozpuszczalnika - jednostki objętości rozpuszczalnika w stosunku do całkowitej objętości roztworu; oraz
  • stosunek substancji rozpuszczonej - jednostki objętości substancji rozpuszczonej w stosunku do całkowitej objętości roztworu.

Jak przygotować litr roztworu o rozcieńczeniu 1:5?

Aby sporządzić litr roztworu rozcieńczonego w stosunku 1:5, należy zmieszać 167 ml roztworu podstawowego w 833 ml wody:

  1. Użyj wzoru na objętość substancji rozpuszczonej i podstaw znane ilości:

    objętość_roztworu = objętość_końcowa / (współczynnik_rozpuszczalnika + współczynnik_roztworu)

    objętość_rozpuszczalnika = 1 l / (5 + 1)

    objętość_rozpuszczalnika = 0,167 l = 167 ml

  2. Oblicz objętość rozpuszczalnika, odejmując objętość substancji rozpuszczonej od całkowitej objętości roztworu:

    objętość rozpuszczalnika = objętość końcowa - objętość roztworu

    objętość rozpuszczalnika = 1000 ml - 167 ml

    objętość rozpuszczalnika = 833 ml

Czy współczynnik rozcieńczenia jest taki sam jak rozcieńczenie?

Współczynnik rozcieńczenia mówi nam o ilości substancji rozpuszczonej w porównaniu do ilości rozpuszczalnika. Na przykład współczynnik rozcieńczenia 1:4 oznacza 1 jednostkę substancji rozpuszczonej i 4 jednostki rozpuszczalnika.

Tymczasem rozcieńczenie podaje nam stężenie substancji rozpuszczonej w całkowitej objętości roztworu. Na przykład, współczynnik rozcieńczenia 1:4 wskazuje 1 jednostkę substancji rozpuszczonej w 3 jednostkach rozpuszczalnika, co daje w sumie 4 jednostki roztworu.

Joanna Michałowska, PhD candidate
💡 Enter any two values to get your result.
Final volume
US fl oz
Dilution ratio
: 1
Concentrate volume
US fl oz
Water volume
US fl oz
Check out 30 similar home economics calculators 🏡
Appliance depreciationAppliance wattageBack to school… 27 more
People also viewed…

Alien civilization

The alien civilization calculator explores the existence of extraterrestrial civilizations by comparing two models: the Drake equation and the Astrobiological Copernican Limits👽

Christmas tree

Welcome to the Christmas tree calculator, where you will find out how to decorate your Christmas tree in the best way. Take a look at the perfect Christmas tree formula prepared by math professors and improved by physicists. Plan in advance how many lights and decorations you'll need!

Expiration date

Oblicz okres czasu pozostały do utraty przydatności twojego produktu.

Shoe size conversion

Shoe size conversion tool allows you to calculate the equivalent of your shoe size in different measures.