Kalkulator zmodyfikowanej skali genewskiej dla zatorowości płucnej

Kalkulator zmodyfikowanej skali genewskiej pomoże ci obliczyć prawdopodobieństwo zatorowości płucnej (ZP) przy użyciu ośmiu prostych kryteriów. Prawdopodobieństwo ZP, które uzyskasz, służy jako dodatkowy czynnik ryzyka podczas oceny pacjentów z klinicznymi objawami żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej (ŻChZZ).

Zmodyfikowana skala genewska jest prostym narzędziem, które pomaga przewidzieć zatorowość płucną u pacjentów oddziału ratunkowego. Nie opiera się na doświadczeniu lekarza w takim stopniu jak kalkulator skali Wellsa 🇺🇸. Ponadto zmodyfikowana skala genewska jest prostsza i łatwiejsza do zastosowania niż oryginalna skala genewska, ponieważ nie wymaga żadnych inwazyjnych metod pomiarowych.

Aby obliczyć wynik zmodyfikowanej skali genewskiej pacjenta, musisz znać wszystkie czynniki ryzyka i objawy wymienione poniżej. Każde kryterium występujące u twojego pacjenta wiąże się z określoną liczbą punktów. Suma wszystkich punktów zdobytych w danym przypadku stanowi obliczony wynik w zmodyfikowanej skali genewskiej.

Interpretacja:

Istnieją dwa różne schematy punktacji dla skali genewskiej: 2-poziomowa i 3-poziomowa.

Klasyfikacja 2-poziomowa:

• 0-5 punktów — zatorowość płucna jest mało prawdopodobna (prawdopodobieństwo ZP: 16%)

• ≥6 punktów — zatorowość płucna jest prawdopodobna (prawdopodobieństwo ZP: 38%)

Klasyfikacja 3-poziomowa:

• 0-3 punkty — niskie ryzyko kliniczne (prawdopodobieństwo ZP: 8-10%)
• 4-10 punktów — ryzyko pośrednie (prawdopodobieństwo ZP: 22-28%)
• ≥11 punktów — wysokie ryzyko (prawdopodobieństwo ZP: 48-74%)

Wszyscy pacjenci z niskim lub pośrednim ryzykiem wymagają oceny poziomu D-dimerów. Wszyscy pacjenci z wysokim ryzykiem wymagają pilnej tomografii komputerowej (TK) w celu potwierdzenia zatorowości płucnej.

Pacjenci z niskim/średnim ryzykiem i podwyższonym poziomem D-dimerów wymagają wykonania tomografii komputerowej w celu wykluczenia rozpoznania zatorowości płucnej.

Nasz kalkulator poziomu D-dimerów zależnego od wieku 🇺🇸 pomoże ci określić odpowiednie poziomy odcięcia specyficzne dla twojego wieku (stworzony dla osób powyżej 50 roku życia).

Zatorowość płucna to poważny stan spowodowany obecnością materiału zatorowego (najczęściej — skrzepliny) w tętnicy płucnej. Sama skrzeplina zazwyczaj pochodzi z zakrzepu powstałego w kończynie dolnej podczas epizodu zakrzepicy żył głębokich. Mimo że płuca pacjenta są nadal zdolne do wymiany tlenu i dwutlenku węgla, zatkana tętnica nie może dostarczać krwi do płuc. Proces ten powoduje poważny niedobór tlenu i może prowadzić do szybkiej niewydolności serca i zgonu.

Najczęstsze objawy zatorowości płucnej obejmują:

• duszność (subiektywne uczucie braku powietrza),
• ból w klatce piersiowej,
• krwioplucie (odkrztuszanie krwi),
• kaszel,
• gorączka,
• sinica (niebieskawa, sina skóra),
• utrata przytomności,
• objawy zakrzepicy żył głębokich,
• niskie ciśnienie krwi (hipotensja).

Zatorowość płucna jest śmiertelna w 30% przypadków, jeśli nie zostanie prawidłowo zdiagnozowana. Jeśli zostanie prawidłowo oceniona i leczona w odpowiednim czasie, odsetek ten spada do 2%. Dlatego tak ważne jest wykrycie wszystkich nieprawidłowości w najprostszy możliwy sposób. Narzędzia takie jak zmodyfikowana skala genewska czy skala Wellsa zostały stworzone w celu ujednolicenia kryteriów stosowanych w diagnostyce zatorowości płucnej. Przyspieszają też cały proces, szczególnie w przypadkach z łagodnymi objawami.

Tutaj możesz sprawdzić kalkulator skali HEART 🇺🇸.

Wyniki sekcji zwłok sugerują, że tylko 20% przypadków zatorowości płucnej jest diagnozowanych za życia pacjenta. Ze względu na różnorodność oznak i objawów, z których każdy ma różne nasilenie, stan ten jest często nierozpoznany lub błędnie zdiagnozowany. Zwykle zarówno wyniki badań klinicznych, jak i laboratoryjnych nie są wystarczające do postawienia ostatecznego rozpoznania.

Pierwszym krokiem w diagnozie jest ocena stanu pacjenta, sprawdzenie jego parametrów życiowych, wykluczenie innych chorób i poszukiwanie określonych objawów (wymienionych poniżej). Następnym krokiem jest wykonanie testu D-dimerów i ocena wyniku zatorowości płucnej za pomocą kalkulatora skali genewskiej (zarówno pełnej, jak i uproszczonego) lub reguły (skali) Wellsa.

1. Pacjenci z grupy „niskiego ryzyka” nie muszą przechodzić żadnych dalszych badań, jeśli nie wykazują żadnego z wymienionych poniżej kryteriów:

   • niska saturacja <95%,
   • wiek > 50 lat,
   • stosowanie hormonów,
   • wcześniejsza ZŻG lub ZP (zakrzepica żył głębokich lub zatorowość płucna),
   • niedawna operacja lub uraz (w przeciągu 4 tygodni),
   • wysokie tętno,
   • odkrztuszanie krwi,
   • jednostronny obrzęk nogi.

2. Jeśli kalkulator zmodyfikowanej skali genewskiej wskazuje, że przyczyną występujących objawów może być zatorowość płucna, lekarz może zastosować jedną lub więcej z poniższych technik w celu potwierdzenia diagnozy:

   • tomografia komputerowa (TK) lub angio-TK,
   • rezonans magnetyczny (MRI),
   • badanie rentgenowskie,
   • ultrasonografia (USG) i test uciskowy,
   • echokardiografia.

Nie wahaj się sprawdzić naszego kalkulatora kryteriów PERC 🇺🇸 (kryteria wykluczenia zatorowości płucnej)!

Pacjenci z grupy wysokiego ryzyka to osoby z:

• określonymi objawami wymienionymi powyżej (sprawdź: kryteria diagnostyczne zatorowości płucnej);
• wynik zmodyfikowanej skali genewskiej powyżej 5 punktów;
• wynik skali Wellsa powyżej 4 punktów;
• wynik PESI (pulmonary embolism severity index) powyżej 100 punktów.

Profilaktyka żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej obejmuje:

• odpowiednie leczenie przeciwkrzepliwe;
• wczesną mobilizację po operacji czy urazie;
• stosowanie pończoch lub urządzeń uciskowych;
• właściwe leczenie niewydolności wątroby lub nerek;
• wczesna diagnoza chorób dziedzicznych/genetycznych powodujących zwiększoną krzepliwość krwi;
• skuteczne leczenie nowotworów złośliwych;
• implantację filtra do żyły głównej dolnej (IVC filter) — to urządzenie przypominające koszyk, umieszczane chirurgicznie w żyle głównej pacjenta.

Uproszczona wersja skali genewskiej została stworzona w 2008 roku, żeby obliczenia były jeszcze prostsze, a co najważniejsze, punktacja łatwiejsza do zapamiętania. W uproszczonej wersji prawie wszystkie kryteria mają taką samą liczbę punktów: 1. Jedynym wyjątkiem jest to, że tętno powyżej 95 uderzeń na minutę jest liczone jako 2 punkty.

Interpretacja:

Istnieją dwa różne schematy punktacji dla uproszczonej punktacji genewskiej: 2-poziomowa i 3-poziomowa.

Klasyfikacja 2-poziomowa:

• 0-2 punkty — zatorowość płucna jest mało prawdopodobna (prawdopodobieństwo ZP: 11,5%)

• ≥3 punkty — zatorowość płucna jest prawdopodobna (prawdopodobieństwo ZP: 42%)

Klasyfikacja 3-poziomowa:

• 0-1 punktów — niskie ryzyko (prawdopodobieństwo ZP: 7-9,7%)
• 2-4 punkty — ryzyko pośrednie (prawdopodobieństwo ZP: 22-29%)
• ≥5 punktów — wysokie ryzyko (prawdopodobieństwo ZP: 45-64%)

Wiele badań dowiodło, że zmodyfikowana skala genewska, uproszczona wersja skali genewskiej i skala Wellsa mają podobne prawdopodobieństwo kliniczne, gdy są brane pod uwagę wraz z poziomem D-dimerów pacjenta.