Kalkulator MIPI

Kalkulator MIPI służy do oceny grupy ryzyka pacjenta zmagającego się z chłoniakiem z komórek płaszcza (MCL, ang. mantle cell lymphoma) w momencie rozpoznania choroby. Wskaźnik prognostyczny MIPI pozwalał na oszacowanie spodziewanej długości życia chorych leczonych zgodnie ze standardową procedurą, jakim była w czasie jego tworzenia immuno-chemioterapia. Obecnie, najnowoczesniejszą metodą leczenia stały się terapie celowane, czy nowoczesne metody immunoterapii, które pozwoliły na znaczne poprawienie rokowania u pacjentów.

Należy pamiętać, że statystyka, którą wykorzystaliśmy do stworzenia tego kalkulatora, nie odnosi się do indywidualnych przypadków. Pacjent mający 90% szans na wyleczenie może ciągle umrzeć z powodu choroby, a pacjent, dla którego obliczono 90% ryzyko, że nie przeżyje roku, będzie cieszył się długim życiem. Kalkulator ten pozwala jednak na wstępną ocenę rokowania pacjenta oraz podstawowe określenie stopnia zaawansowania choroby.

Staramy się, aby nasze kalkulatory były tak dokładne i niezawodne jak to tylko możliwe. Jednak kalkulator nigdy nie zastąpi profesjonalnej oceny lekarza. Jeśli masz jakieś niepokojące objawy lub wątpliwości co do stanu zdrowia, skonsultuj się z lekarzem.

MIPI (ang. the Mantle Cell Lymphoma International Prognostic Index), to międzynarodowy wskaźnik rokowniczy stworzony w 2007 roku na podstawie wyników badania obejmującego 455 pacjentów z chłoniakiem z komórek płaszcza. MIPI pozwala na podział pacjentów na trzy grupy w zależności od czynników ryzyka określonych przy rozpoznaniu choroby:

1. Chorych o niskim ryzyku, gdzie pięcioletnie przeżycie wynosiło ponad 60%.
2. Chorych o pośrednim ryzyku, w którym mediana przeżycia uczestników wynosiła 51 miesięcy.
3. Chorych o wysokim ryzyku, gdzie mediana przeżycia pacjentów wynosiła 29 miesięcy.

Aby móc obliczyć MIPI konieczna jest znajomość czterech niezależnych czynników ryzyka, za które w chłoniaku z komórek płaszcza uważa się:

1. Wiek
2. Skala Sprawności Pacjenta wg ECOG (Eastern Cooperative Oncology Group Performance Status). Pozwala ona stwierdzić, czy pacjent będzie tolerował wymagające leczenie. Każdej poniższej definicji sprawności pacjenta przypisana jest odpowiednia punktacja w nawiasach:

• Pacjent nie ma objawów choroby, aktywny bez żadnych ograniczeń (0)
• Obecne są objawy choroby, które jednak pozwalają na wykonywanie lekkiej pracy (1)
• Pacjent nie może już pracować, nie wymaga jednak opieki drugiej osoby przy wykonywaniu czynności osobistych, spędza mniej niż 50% dnia w łóżku (2)
• Konieczna jest okresowa pomoc drugiej osoby, ograniczona zdolność do wykonywania czynności osobistych, spędza więcej niż 50% dnia w łóżku (3)
• Ciągła konieczność opieki osoby drugiej, spędza w łóżku cały dzień (4)

Czasami do oceny sprawności pacjenta używana jest skala Barthel - Barthel index calculator.

3. LDH w surowicy (dehydrogenaza kwasu mlekowego); podwyższona aktywność wskazuje na uszkodzenie tkanek. Ze względu na różnice w metodach oznaczania aktywności LDH, konieczna jest również znajomość górnej granicy normy LDH w lokalnym laboratorium (ULN), gdzie była badana krew; często limit ten wynosi 160 U/l.

4. Liczba białych krwinek (WBC); norma dla dorosłych waha się między 4.3 a 10.8 * 10³ krwinek/µl. Po więcej informacji na ten temat, wejdź na absolute lymphocyte count calculator.

Istnieją dwa wzory na MIPI, których użycie zależy od sprawności pacjenta w skali ECOG. Jeśli ECOG jest większe niż 1:

MIPI = 0.03535 * wiek + 0.6978 + [1.367 * log10(LDH / ULN) + 0.9393 * log10(WBC)],

w przeciwnym razie:

MIPI = 0.0353535 * wiek + [1.367 * log10(LDH / ULN) + 0.9393 * log10(WBC)].

Poniższa tabelka przedstawia interpretację wyników MIPI:

Mediana całkowitego wskaźnika przeżywalności to czas, po którym zmarło 50% pacjentów, a 50% z nich przeżyło. Dlatego też przy wyliczonym niskim ryzyku nie osiągnięto mediany przeżywalności, ponieważ 60% pacjentów przeżyło pięć kolejnych lat.

Zaleca się, aby pacjent miał również wyliczoną aktywność proliferacyjną komórek chłoniaka. Pośrednio jest ona określana na podstawie odsetka komórek Ki67 dodatnich i w takim przypadku używa się tzw. MIPIb, który jest bardziej dokładny niż podstawowy MIPI.

Staraliśmy się, aby ten kalkulator był intuicyjny i prosty w użyciu. Aby w pełni zrozumieć działanie naszego kalkulatora, przygotowaliśmy praktyczny przykład.

Stefan to 65-letni mężczyzna, który w ostatnich dniach gorączkował bez wyraźnej przyczyny. Ponadto, przez kilka poprzednich tygodni pocił się w nocy do tego stopnia, że musiał zmieniać piżamę. Stefan stracił też sporo na wadze (do wyliczenia można użyć kalkulatora BMI dla mężczyzn - BMI calculator for men), mimo że nie brakuje mu apetytu, ani nie przeszedł na specjalną dietę. Żona mężczyzny zdecydowała się zapisać go do lekarza, który prawie natychmiast skierował go do onkologa. Specjalista zlecił kilka dodatkowych badań krwi, biopsję szpiku kostnego i tomografię komputerową. Okazało się, że Stefan cierpi na chłoniaka z komórek płaszcza. Obliczono ryzyko wg MIPI:

• Wiek: 65 lat
• ECOG: Obecne są objawy choroby, ale Stefan jest zdolny do lekkiej pracy (1)
• LDH w surowicy: 2500 U/l
• Górna granica LDH w lokalnym laboratorium: 160 U/l
• Krwinki białe (WBC): 20 * 10³ komórek/µl

MIPI = 0.03535 * 65 + [1.367 * log10(2500 / 160) + 0.9393 * log10(20 * 10³)]
MIPI = 7.97

Stefan znajduje się w grupie wysokiego ryzyka. Oznacza to, że gdyby ocenić 100 czy 1000 chorych z takimi czynnikami ryzyka, mediana przeżycia wynosiłaby 37 miesięcy. Wynik ten nie odnosi się jednak bezpośrednio do Pana Stefana. We wspomnianej grupie 100 lub 1000 chorych, znaleźliby się tacy, którzy cieszyliby się dobrym zdrowiem po 10 latach, ale również tacy, którzy zmarliby w pierwszych miesiącach leczenia.

Co więcej, zastosowanie terapii celowanych, takich jak choćby inhibitorów kinazy Brutona (skutecznych w przypadkach nawrotowych/opornych), dodatkowo wydłużyłoby spodziewaną długość życia.